Veelgebruikte begrippen bij zakelijk reizen

Gemaakt door Ashish Chaudhary, Gewijzigd op Za, 4 Okt om 5:44 PM op Ashish Chaudhary

Veelvoorkomende zakelijke reistermen

INHOUDSOPGAVE

A

add-collect

Het verschil in tarieven dat in rekening wordt gebracht bij het omwisselen van een ticket.

add-on

Een extra optie die aan een reisreservering wordt toegevoegd, meestal tegen een meerprijs.

aangrenzende kamer

Twee kamers die naast elkaar liggen, maar geen tussendeur hebben.

adoptiegraad

Het percentage tickets dat via een online boekingssysteem wordt uitgegeven, vergeleken met het traditionele boeken via een reisagent.

ADR

Gemiddelde dagprijs. Een begrip uit de hotelbranche om de gemiddelde kamerprijs te berekenen: de kameromzet gedeeld door het aantal verkochte kamers.

luchthaventoeslag

Een toeslag die autoverhuurbedrijven aan de luchthaven betalen voor het gebruik van shuttlevoertuigen. Deze kosten verschijnen vaak op de factuur van de klant.

vooraf kopen

De periode vóór vertrek waarin een ticket moet worden uitgegeven om voor een bepaald tarief in aanmerking te komen, meestal 3, 7, 14 of 21 dagen.

AE

Agent Error. Een foutieve invoer door een reisadviseur tijdens het reserveringsproces.

AEA (zie “Association of European Airlines”)

affinity card

Creditcards of betaalpassen die door een bank zijn uitgegeven in samenwerking met een loyaliteitsprogramma voor frequente reizigers.

Airlines Reporting Corporation (ARC)

Een onafhankelijke organisatie, gezamenlijk eigendom van de meeste grote Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen. ARC int betalingen voor tickets die via reisbureaus zijn verkocht en verdeelt deze onder de luchtvaartmaatschappijen. Ook accrediteert ARC reisbureaus om binnenlandse vliegtickets te mogen verkopen.

luchtmijl

Een afstand van ongeveer 6076 voet (circa 1852 meter).

luchthavencode

De drieletterige code die wereldwijd door luchtvaartmaatschappijen en de reisbranche wordt gebruikt om luchthavens aan te duiden, bijvoorbeeld LHR = London Heathrow, JFK = New York John F. Kennedy. http://www.world-airport-codes.com/

luchthaventaks

Een belasting die op bepaalde luchthavens wereldwijd wordt geheven. Vaak is deze verwerkt in de ticketprijs, maar soms moet de passagier deze lokaal betalen.

airside

Bij vertrek omvat ‘airside’ alle delen van de terminal na de paspoortcontrole. Bij aankomst gaat het om de gebieden vóór de paspoortcontrole.

air taxi

Kleine vliegtuigen voor maximaal 20 passagiers, meestal zonder vaste dienstregeling, met een bereik van circa 200 tot 500 mijl.

all-inclusive

Een hotelarrangement waarbij doorgaans alle maaltijden, snacks, drankjes en activiteiten zijn inbegrepen.

alliantie

Een samenwerking tussen specifieke luchtvaartmaatschappijen, bijvoorbeeld op het gebied van codesharing, gezamenlijke loyaliteitsprogramma’s of zelfs aandelenbezit.

Amtrak

De National Railroad Passenger Corporation, een door de overheid gesteunde organisatie die het passagiersvervoer per trein in de Verenigde Staten verzorgt.

ANI

Automatic Number Identification. In contactcenters: een functie van het telefonienetwerk waarbij het nummer van de beller direct zichtbaar is voor het contactcenter.

AP

American Plan. Een hotelarrangement waarbij ontbijt en diner (en soms lunch) zijn inbegrepen.

APAC

Azië-Pacific. Een geografische term die vaak wordt gebruikt voor de hele Aziatische markt.

APEX

Advance Purchase Excursion Fare

toepasbaar tarief

Het tarief dat van toepassing is.

AR

Accounts Receivable. Geld dat een klant nog aan een bedrijf verschuldigd is voor geleverde producten of diensten op rekening.

ARC (zie “Airlines Reporting Corporation”)

ARC-nummer

Een achtcijferig identificatienummer dat door ARC wordt uitgegeven aan reisbureaus die aan de accreditatie-eisen voldoen.

ARNK

Arrival Unknown. Een ARNK wordt toegevoegd aan een reservering wanneer er een onderbreking in het reisplan is en de continuïteit niet wordt herkend. Dit telt als een segment bij het uitgeven van een ticket. Dit geeft aan dat er een traject over land is tussen twee luchtvaartsegmenten. Bijvoorbeeld: als de reiziger aankomt op LAX en later vertrekt vanaf SAN, is het traject tussen LAX en SAN een ARNK. De wijze van vervoer naar SAN is onbekend. Op het vliegticket wordt een leeg segment toegevoegd tussen de aankomst- en vertrekstad als deze niet gelijk zijn.

Rond-de-wereld

Een reis rond de wereld in west-oost of oost-west richting, waarbij zowel de Stille als de Atlantische Oceaan elk maximaal één keer worden overgestoken.

ARR (zie “Gemiddelde kamerprijs”)

ASPAC

Asia South Pacific. Een geografische term die ook wordt gebruikt als alternatief voor APAC.

ATB

Automated Ticket & Boarding Pass. Een IATA-standaard ticket en boardingpass met een magneetstrip waarop passagiers- en reisgegevens zijn opgeslagen.

ATP

Average Ticket Price. De gemiddelde prijs van alle gekochte tickets; soms wordt binnenlands en internationaal apart berekend.

beschikbaarheid

Het totale aantal stoelen dat voor een bepaald tarief mag worden verkocht.

gemiddelde kamerprijs (ARR)

Verhouding tussen de omzet van een hotel en het aantal bezette kamers.

B

back-to-back ticketing

Een niet-toegestane praktijk waarbij een reiziger meerdere retourtickets combineert om minimumverblijfsvereisten te omzeilen en zo geld te besparen. Bijvoorbeeld: de reiziger vliegt op maandag heen met het eerste ticket, op vrijdag terug met het tweede ticket, en de week erop weer heen met het tweede ticket en terug met het eerste ticket. Zo wordt de verplichte zaterdagovernachting omzeild. Hoewel dit soms voordeliger is, staan de meeste luchtvaartmaatschappijen deze constructie niet toe en kan het leiden tot boetes.

backtracking

Terug moeten reizen naar de luchthaven van binnenkomst in een land om de terugreis te starten. Dit kost tijd en geld en kan worden voorkomen door een open-jaw reis te boeken, waarbij men heen naar het ene punt vliegt en terug vanaf een ander punt.

bagage

Hand- en ruimbagage zijn aan veel regels gebonden, vooral qua aantal en afmetingen. De meeste luchtvaartmaatschappijen staan één stuk handbagage en één persoonlijk item (zoals een tas of laptop) toe. Voor de regels en kosten rond ruimbagage verwijzen wij naar de website van de betreffende luchtvaartmaatschappij.

bank buying rate (BBR)

De wisselkoers die wordt gebruikt wanneer banken valuta opkopen van particulieren; daarom ook wel ‘aankoopkoers’ genoemd.

bank selling rate (BSR)

De wisselkoers die wordt gebruikt wanneer banken valuta verkopen aan particulieren; daarom ook wel ‘verkoopkoers’ genoemd.

BAR

Best Available Rate. Een prijsstrategie in de hotelbranche waarbij kamerprijzen meebewegen met de vraag, maar altijd de beste beschikbare prijs wordt getoond aan agenten en consumenten.

basistarief

Een tarief exclusief belastingen.

bed-nights

Een maatstaf voor hotelbezetting: het totale aantal nachten dat gasten in een hotelkamer verblijven. Dit wordt gebruikt om de bezettingsgraad en het gebruik van kamers over een bepaalde periode (dag, week, maand, jaar) te meten. Bed nights geven inzicht in de prestaties en vraagontwikkeling van het hotel. 
Voorbeeld: als een hotel 100 kamers heeft die elk twee nachten zijn bezet, zijn dat samen 200 bed nights in die periode.

black-out data

Specifieke data of periodes waarop reizen tegen bepaalde tarieven niet is toegestaan (meestal tijdens feestdagen).

geblokkeerde ruimte

Meerdere reserveringen die groothandels of reisagenten bij een leverancier maken met het oog op doorverkoop; vaak onderhevig aan aanbetalingsverlies.

boardingpass

Toegangsbewijs voor een schip, vliegtuig of ander vervoermiddel. Bij vliegen staat op de boardingpass onder meer de gate en het stoelnummer.

boekingscode

Een lettercode waarmee in een geautomatiseerd reserveringssysteem een reservering voor een bepaald tarief wordt gemaakt. (CRS/GDS)

BSP

Bank Settlement Plan. Buiten de VS: een systeem waarbij reisagenten de luchtvaartmaatschappijen betalen voor de uitgegeven tickets.

BTA

Business Travel Account. Een centrale zakelijke creditcardrekening waarop bijvoorbeeld vliegtickets, treinreizen en bijbehorende transactiekosten voor medewerkers worden geboekt, zonder dat elke reiziger een eigen kaart nodig heeft. Omdat er geen fysieke kaart is, wordt dit ook wel een ‘ghost card’ genoemd.

BTC (zie “Business Travel Center”)

BTN

Business Travel News. Een vakblad voor de zakelijke reisbranche met nieuws en onderzoek voor zakelijke reizigers.

bucket shop

Een niet-erkend reisbureau dat door sommige luchtvaartmaatschappijen wordt gebruikt om overtollige stoelen op bepaalde vluchten te verkopen.

bufferzone

Voor belastingdoeleinden: een uitbreiding van de Amerikaanse grens met 225 mijl naar Canada en 225 mijl naar Mexico. Alle steden binnen deze zone vallen onder het Amerikaanse binnenlandse belastingtarief van 7,5% als tickets daar worden verkocht.

bulktarief

Een nettoprijscontract voor een bepaald aantal stoelen. Lijkt op geblokkeerde ruimte, maar de touroperator of agent koopt de stoelen tegen een lage prijs zonder commissie en kan deze niet teruggeven aan de luchtvaartmaatschappij.

schot

Een wand of afscheiding in een vliegtuig die compartimenten van elkaar scheidt.

gebumped

Reisterm voor het van een vlucht verwijderen van een passagier wegens overboeking; meestal bij tickets met korting.

gebundelde prijsstelling

Een prijsvoorstel waarbij naast de transactiekosten ook andere elementen (zoals huurauto, hotel, trein) zijn inbegrepen.

businessclass

Serviceklasse tussen First class en Economy class. Op Europese routes is businessclass vaak de hoogste klasse. Veel luchtvaartmaatschappijen gebruiken hun eigen benaming (bijv. British Airways – Club World; Air France – Le Club).

Business Travel Center (BTC)

Standaard full-service en online dienstverlening via een lokaal callcenter, in een niet-exclusief teamverband.

Zakelijk reisbeheer

Het plannen, organiseren en beheren van zakelijke reizen voor een organisatie. Dit omvat het boeken van reizen, het beheren van kosten en het opstellen van reisbeleid en procedures.

C

annuleringsvoorwaarden

De termijn waarbinnen een hotelreservering kosteloos moet worden geannuleerd om kosten te voorkomen.

vervoerder (CXR)

Een andere benaming voor luchtvaartmaatschappij.

CC (Creditcard)

Een betaalmiddel waarbij de uitgever van de kaart een kredietlijn verstrekt aan de kaarthouder voor betalingen of geldopnames.

CDW

Collision Damage Waiver. Optionele verzekering bij autoverhuur die de huurder vrijwaart van aansprakelijkheid bij schade door een ongeval.

gecentraliseerde facturatie

Systeem waarbij alle kosten van verschillende medewerkers of afdelingen worden samengevoegd op één factuur.

wisseling van toestel

Ook wel ‘change of gauge’ genoemd. Eén vluchtnummer wordt gebruikt voor vluchten met verschillende vliegtuigen, vaak op internationale routes. De reiziger stapt onderweg over op een ander toestel, maar het vluchtnummer blijft gelijk.

inchecken

Het melden bij een luchtvaartmaatschappij of hotel bij aankomst voor een vlucht of verblijf. Sommige luchtvaartmaatschappijen bieden curbside check-in, andere alleen aan de balie.

uitchecken

Het afmelden bij een hotel bij vertrek, meestal inclusief betaling van het verblijf.

kind

Een reiziger die zijn of haar tweede verjaardag heeft gevierd, maar nog geen twaalf is (kan per maatschappij verschillen).

churning

Het herhaaldelijk boeken en annuleren van hetzelfde reisplan in dezelfde of verschillende klassen in één of meerdere PNR’s of GDS-systemen.

circle pacific

Reis van IATA-gebied 1 (Noord- en Zuid-Amerika) naar IATA-gebied 3 (Azië, Australië, Zuid-Pacific) via de noordelijke Stille Oceaan heen en via de zuidelijke Stille Oceaan terug, met minimaal één vlucht binnen gebied 3 die de evenaar kruist.

circle trip (CT)

Een reis van vertrekpunt naar bestemming met terugkeer naar het vertrekpunt via een aaneengesloten, cirkelvormige route met twee of meer tariefcomponenten.

city pair

Het vertrek- en aankomstpunt van een reis, meestal per vliegtuig of trein.

city terminal

Meestal een kantoor in het stadscentrum waar passagiers kunnen inchecken, zitplaatsen krijgen en per bus, taxi, helikopter of trein naar de luchthaven worden gebracht.

serviceklasse

Het vliegtuig is ingedeeld in verschillende klassen, elk met een eigen serviceniveau en voorzieningen, zoals first, business en economy.

CLIA

Cruise Lines International Association. Brancheorganisatie voor de promotie en groei van de cruise-industrie.

clubverdieping

Een verdieping in een hotel met extra beveiliging en speciale faciliteiten, tegen bijbetaling of als privilege voor trouwe gasten.

clubticket

Volledig flexibel, inwisselbaar businessclass-ticket, één jaar geldig vanaf uitgiftedatum. Vooral gangbaar in het VK.

coach

Een andere term voor touringcars of bussen.

COB

Close of Business. Het einde van de werkdag.

code-share

Marketingafspraak tussen twee luchtvaartmaatschappijen waarbij een stoel wordt verkocht door de ene maatschappij (verkopende vervoerder), maar de vlucht wordt uitgevoerd door een andere (uitvoerende vervoerder).

combinatie

Twee of meer tarieven die apart worden getoond in een tariefberekening.

Geautomatiseerd reserveringssysteem

Systeem voor het boeken en verwerken van reisreserveringen, ook bekend als Global Distribution System (GDS).

concierge

Hotelmedewerker die gasten helpt met speciale verzoeken, informatie, reserveringen voor theater of restaurant, enzovoort.

aansluitende vlucht

Een vlucht waarbij de passagier moet overstappen op een ander vliegtuig.

aansluiting

Een tussenstop van minder dan 4 uur (binnen de VS), minder dan 12 uur (binnen de VS als onderdeel van een internationale reis), of minder dan 24 uur (internationaal), waarna de reis wordt voortgezet met de volgende vlucht. In tariefregels aangeduid met X/.

conjunctieticket

Twee of meer tickets die tegelijkertijd aan een passagier worden uitgegeven en samen één vervoerscontract vormen. Een ticket mag maximaal vier stops bevatten; bij meer stops is een tweede conjunctieticket nodig. De tickets zijn opeenvolgend genummerd en vormen samen één reis.

verbonden kamers

Twee kamers naast elkaar met een tussendeur.

consolidatietarief

Een groepsarrangementstarief waarmee reisagenten pakketten samenstellen inclusief accommodatie. Consolidatietarieven zijn groepsprijzen, maar kunnen ook individueel worden verkocht.

consolidator

Iemand of een bedrijf dat groepen samenstelt om met korting te reizen op lijnvluchten, om zo meer omzet te genereren of het risico op annuleringen te verkleinen.

consortium

Een groep onafhankelijke bedrijven die samenwerken om meer winst te behalen.

constructiepunt

Een stad waar tarieven worden gecombineerd voor prijsberekening van een reis; een bestemming of keerpunt; een tariefonderbreking op het ticket.

contactpersoon

In contactcenters: een persoon die telefonisch of via de website contact opneemt met uw bedrijf en een interactie met een medewerker vraagt.

contactcenter

Overkoepelende term voor reserveringscentra, helpdesks, informatielijnen of klantenservice, ongeacht de organisatievorm of het soort transacties.

continentaal ontbijt

Een licht ontbijt, bijvoorbeeld koffie, een broodje en soms sap.

contracttarief / contractkorting

Een afgesproken kortingstarief tussen klant en vervoerder; de klant moet hierbij een bepaald percentage van zijn reisvolume bij deze vervoerder onderbrengen.

zakelijk tarief

Een gereduceerd vliegtarief speciaal voor zakenreizigers.

zakelijk tarief

Een speciaal tarief dat een leverancier (bijvoorbeeld hotel of autoverhuur) met een bedrijf afspreekt.

Corporate Travel Department (CTD)

Een CTD (Corporate Travel Department) regelt dat een bedrijf rechtstreeks inkoopt bij reisleveranciers. ARC (Airline Reporting Corporation) accrediteert het bedrijf zodat het als eigen 'reisbureau' mag optreden en de financiële afwikkeling beheert.

co-terminals

Een groep steden/luchthavens die als één punt worden beschouwd, bijvoorbeeld JFK/LGA/EWR.

land van vertrek (COC)

Het land waar de reis begint; het basistarief wordt omgerekend van NUC naar de lokale valuta van het land van vertrek met de IATA ROE.

land van betaling (COP)

Het land waar het ticket wordt gekocht; het basistarief wordt omgerekend van de valuta van het land van vertrek naar de valuta van het land van betaling met de bankkoers als deze landen verschillen.

CPM

Kosten per mijl. De gemiddelde prijs per gevlogen mijl.

CPT

Kosten per transactie. Het totaal aan kosten dat een bedrijf maakt per klanttransactie.

CRM

Customer Relationship Management. Een database waarin klantgegevens worden beheerd.

CRS (zie “Geautomatiseerd reserveringssysteem”)

CSR (1)

Corporate Social Responsibility. Het principe waarbij bedrijven rekening houden met de impact van hun handelen op maatschappij en milieu.

CSR (2)

Central Security Record. In de hotelbranche: de lijst van kantoren die toegang hebben tot onderhandelde hotelprijzen van een klant.

CST

Central Standard Time. Een tijdzone in de VS, ook wel Central Time of CT genoemd.

CTD

Corporate Travel Department. Het interne reisbureau van een bedrijf dat namens medewerkers vervoer en reizen boekt.

CTI

Computer Telephony Integration. In contactcenters: de software, hardware en programmatuur die nodig is om computers en telefonie naadloos te laten samenwerken.

douane

Controlepost waar ingevoerde goederen op legaliteit en waarde worden gecontroleerd.

D

Data Release Authorization (DRA)

Onder een DRA geeft de klant toestemming aan de Travel Management Company om vanaf een bepaalde datum persoonsgegevens van reizigers te ontvangen, verwerken en/of door te sturen. Dit kan onder meer naam, adres, reisgegevens, creditcardnummer, paspoortnummer, rijbewijs, reisvoorkeuren en andere gevoelige informatie bevatten.

deelnemerstarief

Een all-in dagtarief voor vergaderingen. Een 24-uurs deelnemerstarief is inclusief overnachting. Term vooral gebruikt in het VK.

compensatie bij geweigerde instap (DBC)

Ook wel ‘bumping’ genoemd. Als er meer passagiers zijn dan stoelen, moet de luchtvaartmaatschappij reizigers met een bevestigde reservering en tijdig ingecheckt compenseren. Dit kan in geld of een voucher voor toekomstige reizen. Wie vrijwillig afstand doet van zijn stoel krijgt ook compensatie en wordt op de volgende beschikbare vlucht geplaatst. Wordt de passagier alsnog binnen een uur na de oorspronkelijke aankomsttijd gebracht, dan is geen vergoeding verschuldigd.

deregulering

Oorspronkelijk toegepast op de Amerikaanse luchtvaart: in 1978 werd de Civil Aeronautics Board opgeheven en kwam er een einde aan overheidsbemoeienis met routes en tarieven.

bestemming

Het eindpunt zoals vermeld op het ticket; het verste punt van een tariefcomponent voor prijsberekening.

Destination Management Company

Een bedrijf, vaak een lokale touroperator, dat ter plaatse diensten en activiteiten organiseert.

differentiatie

Het verschil tussen de tarieven voor twee verschillende klassen tussen twee steden; wordt alleen internationaal gebruikt.

direct tarief

Het tarief voor een enkele reis of halve retour via de kortste route tussen twee steden.

directe vlucht

Een vlucht van vertrek tot bestemming met tussenstops, maar zonder overstap op een ander vliegtuig. Dit is niet hetzelfde als een non-stop vlucht. 

richtingstarief

Tarief alleen geldig in een bepaalde reisrichting.

kortingstarief

Een tarief lager dan het volledige gepubliceerde tarief voor een route. Vaak gelden er voorwaarden, zoals beperkte beschikbaarheid of verplichtingen rond aankoop of reisdata.

DMC (zie “Destination Management Company”)

binnenlands reizen

Reizen volledig binnen één land; vaak gebruikt voor reizen binnen de VS.

tweepersoonskamer

Een hotelkamer met twee tweepersoonsbedden en/of geschikt voor 2-4 personen.

dubbele boeking

Het maken van meerdere reserveringen voor bijvoorbeeld vluchten, auto’s of hotels als back-up; wordt als ongewenst beschouwd.

bezetting door twee personen

De manier waarop vrijwel alle cruise- en reispakketten worden geprijsd: gebaseerd op twee personen die samen reizen. Ook hotelkamers zijn meestal geprijsd op basis van twee volwassenen per kamer.

double open jaw (DOJ)

Reis waarbij het vertrek- en aankomstpunt van de heen- en terugreis niet hetzelfde zijn.

downgrade

Een passagier overplaatsen naar een lagere klasse of accommodatie.

drop-off toeslag

Toeslag voor het inleveren van een huurauto op een andere locatie dan waar deze is opgehaald.

belastingvrij

Vrijgesteld van invoerbelasting.

E

economyclass

Het achterste deel van het vliegtuig, waar passagiers met een lager tarief zitten.

electronic miscellaneous document – Associated (EMD-A)

Document waarmee alle vluchtgerelateerde diensten en toeslagen (zoals bagage, stoelen, maaltijden) kunnen worden afgehandeld. Een EMD of EMD-A is gekoppeld aan een specifiek eticketcoupon in de database van de luchtvaartmaatschappij.

electronic miscellaneous document – Standalone (EMD-S)

Voor niet-vluchtgerelateerde diensten (zoals lounge-toegang of wijzigingskosten) wordt een losstaande EMD (EMD-S) uitgegeven. Hiervoor moet een handmatig aangemaakt dienstensegment in de PNR staan. Welke diensten via een EMD-S afgerekend kunnen worden, verschilt per luchtvaartmaatschappij.

elektronisch ticket (eticket)

Een ‘elektronisch’ vliegticket, ook wel e-ticket genoemd, is de digitale variant van het papieren ticket. Hiermee wordt de reservering van een passagier bevestigd zonder dat een fysiek ticket nodig is. E-tickets hebben papieren tickets grotendeels vervangen vanwege het gemak, de efficiëntie en de lagere milieubelasting.

EMD (zie “electronic miscellaneous document”)

endorsement

Toestemming van de uitgevende of betrokken luchtvaartmaatschappij om de vluchtcoupon(s) zonder extra kosten te gebruiken bij een andere maatschappij; meestal alleen vereist bij internationale tickets.

end-on-end combinatie

Een bijzondere combinatie waarbij twee retourtarieven worden samengevoegd tot één volledige reis.

Voorbeeld: de passagier koopt een retourticket van AAA naar BBB (regel 1) en een apart retourticket van BBB naar CCC (regel 2). Zo reist men van AAA naar CCC, maar wordt het tarief bij BBB onderbroken, wat soms voordeliger is dan een rechtstreeks retourtarief van AAA naar CCC.

equivalent betaald tarief

Een bedrag omgerekend naar de valuta van het land van betaling als het gepubliceerde tarief in een andere valuta staat.

ERA (zie “European Regions Airline Association”)

EST

Eastern Standard Time. Een tijdzone in de VS, ook bekend als Eastern Time of ET.

ESTA (Electronic System for Travel Authorization)

ESTA is een gratis, geautomatiseerd systeem dat bepaalt of bezoekers naar de VS mogen reizen onder het Visa Waiver Program. De ESTA-aanvraag vraagt dezelfde gegevens als formulier I-94W. Aanvragen kan op elk moment vóór vertrek, maar het is aan te raden dit te doen zodra de reisplannen worden gemaakt.

ETA

Estimated Time of Arrival. De verwachte aankomsttijd van bijvoorbeeld een persoon, voertuig of pakket.

ETD

Estimated Time of Departure of Delivery. De verwachte vertrektijd van een reis of de verwachte levertijd van een dienst of goed.

e-ticket (zie “elektronisch ticket”)

ETR

Electronic Ticket Record.

European Regions Airline Association

Branchevereniging die de belangen van regionale luchtvaart in Europa behartigt. Meer dan 170 leden, waaronder maatschappijen, vliegtuigbouwers en luchthavens. www.eraa.org

overbagage

Bagage die het toegestane aantal, formaat of gewicht overschrijdt.

omruilen

Het opnieuw uitgeven van een ticket wegens wijziging van vlucht, tariefbasis, data of route.

excursietarief

Retourprijs met beperkingen, zoals minimale en maximale verblijfsduur en de verplichting om ruim van tevoren te boeken.

executivekaart

Verschillende privilegekaarten voor frequente gebruikers van luchtvaartmaatschappijen, hotelketens of autoverhuurders. Vaak met voordelen en een eigen merknaam (bijv. British Airways Executive Blue, Silver, Gold, Premier).

executive kamer

Luxere kamer dan standaard, vaak iets ruimer en met extra voorzieningen voor zakenreizigers, zoals een broekpers of bureau. Meestal gelegen op een aparte Executive Club Floor.

expat (of expatriate)

Iemand die tijdelijk of permanent woont in een ander land en cultuur dan waar hij of zij is opgegroeid of officieel woont.

explant/ outplant/ offsite

Buitenlocatie van een reisbureau die exclusief voor één klant werkt, maar niet op het terrein van die klant is gevestigd.

F

famtrip

Een gratis of sterk gereduceerde reis voor reisagenten of medewerkers van luchtvaartmaatschappijen en spoorwegen, bedoeld om kennis te maken met een bestemming. Ook wel ‘Fam-Trips’ genoemd.

family plan

Een hotelarrangement waarbij kinderen gratis bij de ouders op de kamer mogen verblijven.

tariefbasis

Een combinatie van letters en cijfers waarmee een tarieftype wordt aangeduid, vaak ook met bijbehorende voorwaarden.

Voorbeeld tariefbasiscode

Definitie

A of AP

Vooraf kopen

D

Tarief geldig op specifieke dag(en)

E

Excursie

FLT

Vlucht

H

Hoogseizoen/drukke periode

HOL

Feestdag

L

Laagseizoen

N of NR

Niet-restitueerbaar

P

Boete bij wijziging/annulering

R

Retour

SALE

“SALE”

SAT

Zaterdag

W

Weekend

X

Behalve

Z

Tarief geldig op specifieke dag(en)

1234567

Dag van de week; 1=ma, 2=di, enz.

1,3,7,14,21,30

Aantal dagen voor vertrek dat het ticket moet worden gekocht

tariefcomponent

Een tarief tussen twee punten.

tariefladder

Een verticaal weergegeven tariefberekening met tariefcomponenten, toeslagen en extra bedragen.

toeslag

  • toeslag – gebundelde vliegtickettransactie
    Een vliegtickettransactietoeslag die ook de kosten voor hotel- en autotransacties omvat. Boekingen alleen voor hotel of auto (tot een bepaald percentage van het aantal vliegticketboekingen) worden niet apart belast.

  • toeslag – management fee
    Toeslag bovenop de directe kosten, vooral voor overhead en winst. Kan een percentage van de omzet zijn, per transactie of een vast bedrag.

  • toeslag – management fee structuur (voorheen cost plus)
    Afspraak waarbij directe kosten worden doorbelast aan de klant plus een management fee (percentage van de omzet, vast bedrag of per transactie).

  • toeslag – online boekingstool (PNR-toeslag)
    In rekening gebracht per unieke gereserveerde PNR. Extra toeslagen kunnen gelden voor boekingen via de online boekingstool.

  • toeslag – online transactie (e-fulfillment fee)
    In rekening gebracht per online transactie – exclusief eventuele kosten van de online boekingstool zelf.

  • toeslag – transactiestructuur
    Afspraak waarbij de klant per transactie wordt gefactureerd voor alle belangrijke programmakosten, inclusief directe kosten en bijdrage aan overhead en winst, meestal op het moment van verkoop.

  • toeslag – ongebundelde (menu) transactiekosten
    Per type transactie apart in rekening gebracht, bijvoorbeeld hotel, auto, trein of vliegtuig. Ook AM- en MIS-kosten kunnen apart worden berekend.

eindbestemming

Het laatste punt van een reis of tariefcomponent.

first class

De cabine in een vliegtuig met minder stoelen, uitgebreidere service en meer comfort.

FIT (zie “Fully Independent Traveler”)

vlaggendrager

De luchtvaartmaatschappij die een land internationaal vertegenwoordigt; soms (deels) eigendom van de overheid.

vliegtuigcoupon

Een deel van een vliegticket; voor elke vlucht is één coupon nodig.

vlucht/tijd specifiek

Een vliegticket dat is gekoppeld aan een specifieke vlucht en vertrektijd. Meestal minder flexibel en met beperkingen op wijzigingen of annuleringen.

FOI (zie “Form of Indemnity”)

FOP

Betaalwijze. De methode waarmee een transactie wordt betaald.

Formulier van schadeloosstelling

Formulier dat door de passagier moet worden ingevuld om restitutie te vragen voor een verloren of gestolen vliegticket.

frequent flyer programma

Loyaliteitsprogramma van een luchtvaartmaatschappij waarbij reizigers worden beloond voor herhaaldelijk vliegen met die maatschappij of haar partners.

frequent guest programma

Loyaliteitsprogramma van een hotelketen waarbij gasten worden beloond voor herhaald verblijf.

frequent renter programma

Loyaliteitsprogramma van een autoverhuurder met bijvoorbeeld snellere afhandeling voor vaste klanten.

front office (FO)

Term voor systemen of producten die direct contact hebben met de klant, zoals het GDS.

brandstoftoeslag

Toeslag voor brandstofkosten, van toepassing op reizen tussen bepaalde punten of bij vertrek uit een specifieke stad.

volpension

Hotelarrangement inclusief overnachting, ontbijt, lunch en diner.

volledig flexibele economy

Een volledig flexibel en restitueerbaar ticket in economyclass, één jaar geldig vanaf uitgiftedatum.

volledige omboeking

Een reeds uitgegeven ticket wijzigen, zolang er nog geen vluchtsegment is gevlogen.

volledig onafhankelijke reiziger

Een reiziger die niet deelneemt aan een groepsreis.

G

Galileo

Een van de grootste geautomatiseerde reserveringssystemen (GDS).

gate

De plek op de luchthaven waar passagiers zich verzamelen voor het instappen of na aankomst het vliegtuig verlaten.

gatewaystad

De laatste binnenlandse stad vanwaar een passagier vertrekt voor een internationale reis; of de eerste aankomstplaats in een land.

GDS (zie “Global Distribution System”)

GDS Operations (GDSO)

Term voor reserveringssystemen die tickets voor meerdere luchtvaartmaatschappijen boeken en verkopen.

GEBTA (zie “Guild of European Business Travel Agents)

ghost card

In de creditcardbranche: een systeem waarbij zakelijke reiskosten centraal worden gefactureerd via een reisbureau, zonder dat er een fysieke kaart bestaat. In Europa ook wel ‘lodge card’ genoemd.

global distributiesysteem

Term voor reserveringssystemen die tickets voor meerdere luchtvaartmaatschappijen boeken en verkopen.

leidende luchtvaartmaatschappij

De luchtvaartmaatschappij waarvan de tarieven en regels gelden voor een bepaald reisplan.

Greenwich Mean Time (GMT)

Op de zon gebaseerde tijd in Greenwich, Engeland, die als basis dient voor alle andere tijdzones wereldwijd.

grondtijd

Tijd op de grond, dus niet in de lucht.

GroundRes

Een boekingsoplossing voor alle vormen van grondvervoer, zoals limousines, taxi’s, busjes en parkeerservices.

grouptarief

Een tarief met korting voor groepen van een bepaald minimumaantal personen, met diverse voorwaarden en meestal verplicht retour binnen een bepaalde termijn.

gegarandeerde hotelreserveringen

Het hotel houdt de kamer de hele nacht vrij. Wordt de kamer niet gebruikt en niet tijdig geannuleerd, dan worden kosten in rekening gebracht. Bij losse reserveringen is vaak een creditcardnummer vereist voor garantie.

H

halfpension

Hotelarrangement met overnachting, ontbijt en één andere maaltijd.

half retourtarief

De helft van een tarief, bedoeld voor gebruik bij retourreizen.

head tax

Heffing die sommige landen of steden opleggen aan aankomende of vertrekkende reizigers.

halfrond

De helft van de aardbol.

  • Noordelijk halfrond: het deel van de aarde ten noorden van de evenaar, met onder meer Noord-Amerika, Europa, Azië en delen van Afrika.

  • Zuidelijk halfrond: het deel van de aarde ten zuiden van de evenaar, met onder meer Zuid-Amerika, Australië, Antarctica en delen van Afrika..

higher intermediate point (HIP)

Twee steden binnen een enkele reis of halve retour waarvan het directe tarief hoger is dan het tarief tussen vertrekpunt en eindbestemming; alleen internationaal gebruikt.

hub

Luchthaven waar een luchtvaartmaatschappij veel vluchten concentreert, vooral voor aansluitingen naar kleinere bestemmingen.

I

IATA

(zie “International Air Transport Association”)*

IATA-nummer (zie “ARC-nummer”)

IATA-wisselkoers (ROE)

Door IATA vastgestelde wisselkoersen om lokale valuta om te rekenen naar NUC’s en omgekeerd.

ICAO (zie “International Civil Aviation Organization”)

IET

Interline e-ticket. Overeenkomst tussen luchtvaartmaatschappijen waarbij e-tickets op elkaars vluchten worden geaccepteerd. Ook afspraken over bagageafhandeling en gegarandeerde aansluitingen.

IGK (zie “International Gatekeeper”)

immigratie

Punt waar reisdocumenten (zoals paspoort en visum) worden gecontroleerd om te bepalen of de reiziger het land mag binnenkomen.

implant (on-site)

Een vast team dat op locatie bij de klant werkt.

implementatie

Fase waarin een nieuwe samenwerking wordt gestart, bijvoorbeeld door het openen van een locatie, training van personeel, installatie van apparatuur en informeren van klanten en reizigers.

inreizende reizigers

Reizigers die naar een bepaalde locatie toekomen zijn inbound; reizigers die vertrekken zijn outbound.

baby

Een reiziger die nog geen twee jaar oud is.

in-house

In de VS gebruikte term voor een implant.

internationale vertrekbelasting

Belastingen die bij vertrek uit een land op internationale reizen worden geheven, vaak te betalen op de luchthaven.

interline

Tussen twee luchtvaartmaatschappijen; bijvoorbeeld TUS-HP-DEN-UA-LON is een interline reis.

interline bagageovereenkomst

Afspraak tussen twee luchtvaartmaatschappijen om bagage aan elkaar over te dragen.

interline aansluiting

Als een passagier tijdens de reis overstapt op een andere luchtvaartmaatschappij én een ander vliegtuig (ook wel offline aansluiting genoemd).

interline ticketing overeenkomst

Afspraak tussen luchtvaartmaatschappijen dat een ticket van de ene maatschappij ook geldig is voor vluchten van de andere.

tussenpunt

Een punt op een internationale reis waar geen tariefonderbreking is; kan een stopover of aansluiting zijn.

tussenstop

Een stop onderweg tussen vertrekpunt en bestemming (zie ook directe vlucht).

International Air Transport Association

(IATA) De internationale brancheorganisatie van luchtvaartmaatschappijen; accrediteert reisbureaus en stelt regels op voor internationale luchtvaart. Website: www.iata.org

International Civil Aviation Organization

Gespecialiseerde VN-organisatie voor burgerluchtvaart, verantwoordelijk voor standaardisatie, technische samenwerking en internationale luchtvaartwetgeving. Website: www.iaco.int

reisplan

Een chronologisch overzicht van de geboekte reisafspraken van een reiziger.

J

gezamenlijk tarief

Een speciaal doorgaand tarief (meestal internationaal) waarmee op twee of meer luchtvaartmaatschappijen kan worden gereisd.

reis

Van vertrekpunt tot eindbestemming van een tariefberekening.

K

L

landside

Bij vertrek omvat ‘landside’ alle delen van de terminal vóór de paspoortcontrole. Bij aankomst zijn dit de gebieden na de paspoortcontrole.

laatste uitgiftedatum

De uiterste datum waarop een ticket moet worden uitgegeven; tarieven zijn pas gegarandeerd na uitgifte.

last room availability (LRA)

Term in de hotelbranche: een onderhandeld tarief is altijd beschikbaar zolang de standaardvoorraad of het afgesproken kamertype beschikbaar is.

LDW (zie “Loss Damage Waiver”)

traject

Eén vlucht; een deel van de totale reis.

LFR

Lowest Fare Routing. De voordeligste route naar een bestemming.

lokaal valutatarief (LCF)

Zie land van betaling (COP).

reserveringsreferentie

Uniek boekingsnummer in een reserveringssysteem, onderdeel van het boekingsdossier.

lodge card

In de creditcardbranche: systeem waarbij zakelijke reiskosten centraal worden gefactureerd via een reisbureau, zonder fysieke kaart. In de VS ook wel ‘ghost card’ genoemd.

Loss Damage Waiver

Aanvullende verzekering bij autohuur, die naast schade ook diefstal en vandalisme dekt.

low cost carrier (LCC)

Luchtvaartmaatschappij die lage tarieven biedt door veel traditionele passagiersdiensten te schrappen.

laagste combinatieprincipe

Het samenstellen van een tarief via een combinatie van deeltrajecten om het laagste tarief te krijgen als er geen gepubliceerd tarief is tussen twee punten.

M

Marine Travel

Gespecialiseerde reisservice, 24/7 bereikbaar, voor onder meer helikopter- en chartervluchten voor zeevarend personeel.

Market Number (MK)

Een code die alle online boekingstools toevoegen bij elke reservering om PNR’s te kunnen volgen voor online adoptie en afhandeling. Mag na toevoeging niet worden verwijderd.

Married Segments

Twee of meer aansluitende vluchtsegmenten die aan elkaar zijn gekoppeld; wijzigingen of annuleringen gelden dan altijd voor het hele gekoppelde segment.

maximaal toegestane afstand (MPM)

Het maximale aantal mijlen dat mag worden gevlogen op een gepubliceerd direct tarief tussen vertrekpunt en bestemming; alleen internationaal gebruikt.

maximale verblijfsduur

De maximale tijd die een reiziger op de bestemming mag verblijven voordat hij of zij moet terugkeren.

MCO (zie “Miscellaneous Change Order”)

midoffice (MO)

Term voor het managementinformatiedeel (MIS) van het systeem van een reisbureau.

afstandstarief

Een tarief gebaseerd op het totaal aantal gevlogen mijlen tussen vertrekpunt en bestemming; alleen internationaal gebruikt.

afstandstoeslag

Een percentage toeslag op het tarief als de route langer is dan de maximaal toegestane afstand; het percentage loopt op in stappen van 5% tot maximaal 25%; alleen internationaal gebruikt.

minimale overstaptijd

De minimale tijd die nodig is om over te stappen op een andere vlucht; verschilt per luchthaven en maatschappij.

minimale verblijfsduur

De minimale tijd die een reiziger op de bestemming moet verblijven (of bij internationale reizen: minimaal ‘weg van huis’) voordat de terugreis mag beginnen.

miscellaneous charge order (MCO)

Een verantwoord document van reisbureau of luchtvaartmaatschappij als bewijs van betaling voor een specifieke toeslag (bijvoorbeeld huisdier) of als restant bij omruilen van een duurder naar een goedkoper ticket, te gebruiken bij een volgende aankoop.

MST

Mountain Standard Time. Een tijdzone in de VS, ook wel Mountain Time of MT genoemd.

N

National Business Travel Association

Amerikaanse zakenreisvereniging, lid van IBTA. www.nbta.org 

NBTA (zie “National Business Travel Association”)

NDC

New Distribution Capability. Een moderne standaard van de luchtvaartsector om reisgegevens beter te delen. Hiermee kunnen luchtvaartmaatschappijen meer gedetailleerde en gepersonaliseerde reisopties direct aanbieden aan reizigers en reisbureaus.

De oudere standaard is ‘GDS’ (Global Distribution System), dat al decennia wordt gebruikt om reisbureaus te verbinden met luchtvaartmaatschappijen, hotels en autoverhuurders. GDS biedt een centraal platform voor reisagenten om verschillende diensten te boeken.

Kortom: NDC is een nieuwere, flexibelere manier voor luchtvaartmaatschappijen om direct informatie en aanbiedingen te delen, terwijl GDS een breder systeem is dat verschillende reisdiensten koppelt voor reisagenten.

onderhandeld tarief

Term waarmee reisagenten een lager vliegtarief aanduiden dat namens klanten door hun tariefsdeskundigen is onderhandeld.

neutrale rekeneenheden (NUC)

Fictieve valuta van IATA waarmee tarieven in verschillende valuta’s bij elkaar kunnen worden opgeteld; alleen internationaal gebruikt.

NLRA

Non Last Room Availability. In de hotelbranche: beperking van de beschikbaarheid van een onderhandeld tarief bij hoge bezetting; het afgesproken tarief is dan niet gegarandeerd beschikbaar.

NOI

Netto operationeel resultaat. Financiële term voor het verschil tussen operationele opbrengsten en kosten in een bepaalde periode.

niet-endorsebaar

Deze aanduiding op een vliegticket betekent dat de vluchtcoupon alleen mag worden gebruikt bij de genoemde luchtvaartmaatschappij.

niet-restitueerbaar (NR)

Een ticket op een tarief waarbij geen restitutie mogelijk is; de meeste niet-restitueerbare tickets kunnen wel tegen betaling van een toeslag en tariefverschil worden gewijzigd.

non-stop vlucht

Non-stop vluchten maken geen tussenstops; je vliegt rechtstreeks van vertrek- naar aankomstpunt.

normal fares

Het volledige tarief voor first, business, economy of een tussencategorie, en andere als ‘normaal’ gepubliceerde tarieven.

normal open jaw (NOJ)

Reis waarbij men vanuit een land vertrekt en terugkeert naar hetzelfde land, met een traject over land bij het vertrek- of keerpunt (single open jaw – SOJ) of op beide punten (double open jaw – DOJ).

no-show

Een passagier of hotelgast die niet komt opdagen en/of niet annuleert.

NTSB

National Transportation Safety Board. Onafhankelijke Amerikaanse overheidsinstantie die ongevallen onderzoekt, onder meer in de luchtvaart, op de weg, het water, pijpleidingen en spoorwegen.

O

OBT en OBLT (zie “Online Booking Tool”)

locatie buiten luchthaven

Meestal een autoverhuurlocatie die de luchthaven bedient, maar niet op het luchthaventerrein ligt (vaak met shuttlebus of taxi). Een locatie op het luchthaventerrein heet ‘on-airport location’.

offline

Een bestemming die niet door een vervoerder wordt bediend; zie ook interline.

offline verbindingen

Als een reiziger overstapt op een andere luchtvaartmaatschappij én een ander vliegtuig (ook wel interline aansluiting genoemd). Overstappen binnen dezelfde maatschappij heet ‘online aansluiting’.

offline transactie (traditioneel)

Een transactie die door een medewerker wordt uitgevoerd na een telefonisch of per e-mail ontvangen verzoek van de klant.

buiten piekuren

Periode van het jaar of week waarin minder wordt gereisd.

offline punt

Luchtvaartterm voor plaatsen (gebieden of steden) die niet door de maatschappij worden bediend.

off-loading

Dit gebeurt bij overboeking: er zijn meer tickets verkocht dan er stoelen zijn. Passagiers met het laagste tarief worden meestal als eerste ‘off-loaded’. Zij komen in aanmerking voor compensatie. Ook kan de gezagvoerder passagiers weigeren bij bijvoorbeeld dronkenschap, ziekte of wangedrag.

Online Booking Tool

Een webplatform waarmee reizigers zelf hun reserveringen kunnen maken (bijvoorbeeld Cliqbook, GetThere).

uitvoerende vervoerder

Bij een codeshare: de maatschappij die het vliegtuig, de bemanning en de afhandeling verzorgt.

online of online punt

Op dezelfde maatschappij; bijvoorbeeld TUS-UA-DEN-UA-LON is een online reis.

online adoptie

Het gebruik door een organisatie van de vooraf bepaalde online boekingstool.

online high touch transactie

Een transactie die via een online boekingstool start, maar waarbij meer dan één keer handmatige tussenkomst van een medewerker nodig is.

online low touch transactie

Een transactie die via een online boekingstool start en vervolgens één keer handmatig wordt gecontroleerd of aangepast (meestal een kleine correctie, niet altijd op verzoek van de klant).

online transactiekosten

(E-fulfillment fee)

Toeslag per online transactie – exclusief eventuele kosten van de online boekingstool zelf.

on-site

Een reisbureauvestiging op het terrein van de klant.

open boek

Term voor het volledig inzichtelijk maken van de geldstromen, inclusief commissies en bonussen, aan de klant.

open date sector

Deel van een reis waarvoor nog geen vaste reservering is gemaakt (meestal omdat de plannen van de reiziger flexibel zijn), maar waarvoor wel is betaald.

open jaw ticket

Waarbij men heen vliegt naar de ene bestemming en terug vanaf een andere. Open jaw bespaart omreizen en maakt de reis vaak voordeliger.

open skies

Veelgebruikte term voor onbeperkte luchtvaartdiensten tussen meerdere landen.

open ticket

Een ticket geldig voor vervoer tussen twee punten, maar zonder specifieke vluchtreservering.

origine vervoerder

De eerste luchtvaartmaatschappij van een reis of deel van een reis.

OSI

Other Service Information. Een GDS-invoer voor informatie aan de luchtvaartmaatschappij die geen actie vereist, zoals kortingscodes of leeftijdsinformatie.

uitgaand

Reis van het vertrekpunt naar de verste bestemming.

outplant (off-site)

Vast team, gevestigd in een BTC-kantoor.

overboeking

Ook wel bumping genoemd. Luchtvaartmaatschappijen en hotels kunnen redelijk inschatten hoeveel gasten daadwerkelijk komen opdagen; als er meer mensen komen dan verwacht, worden reizigers/ gasten omgeboekt. Zie ook compensatie bij geweigerde instap.

P

P&V

Afkorting voor ‘paspoort en visum’ in het VK. Sommige partners hebben een specialistisch team dat klanten adviseert over en helpt bij het verkrijgen van reisdocumenten.

Pacific Asia Travel Association

Brancheorganisatie voor de promotie van reizen naar Azië-Pacific. www.pata.org 

PAR (zie “Passenger Account Record”)

passenger account record

In Galileo toont het profiel de passagiersgegevens.

passenger facility charges

Luchthaventoeslag om fondsen te werven voor uitbreiding, renovatie of exploitatie van de luchthaven.

passenger name record

(PNR) Dossier in een CRS/GDS met de persoonlijke gegevens die bij een boeking horen.

paspoort

Officieel document van de overheid waarmee de identiteit en nationaliteit wordt vastgesteld en waarmee men naar het buitenland mag reizen.

PATA (zie “Pacific Asia Travel Association”)

PAX

Afkorting voor passagiers.

PCI

Payment Card Industry. Beveiligingsstandaarden voor het beschermen van betaalgegevens.

piek

Periode van het jaar of week waarin het drukst wordt gereisd.

boete

Toeslag die wordt berekend bij het wijzigen of annuleren van een reservering of ticket.

PEX

Penalty excursion fare. Excursietarieven met een minimumverblijfsduur, maar zonder verplichting tot vooraf kopen.

PIR (zie “Property Irregularity Report”)

plate / plated

Zie validerende vervoerder.

PMS (zie “Property Management System”)

PNR (zie “Passenger Name Record”)

PO

Purchase Order. Commercieel document van koper aan verkoper met hoeveelheden en afgesproken prijzen voor producten/diensten.

point-to-point tarieven

Door deregulering zijn er steeds meer van dit soort tarieven: lage prijzen voor first, business of economyclass tussen twee punten via directe vluchten. Stopovers zijn meestal, maar niet altijd, uitgesloten.

POS

Point of Service of Point of Sale. Het moment en de plaats waarop een transactie plaatsvindt.

prepaid ticket advice (PTA)

Formulier waarmee iemand een ticket koopt dat op een andere luchthaven wordt uitgegeven. Voorbeeld: een ticket gekocht in Chicago dat wordt opgehaald in Buenos Aires.

pre-trip auditing

Dienst van reismanagementbedrijven waarbij reisplannen vooraf worden gecontroleerd om besparingen te vinden of onnodige uitgaven te voorkomen.

pricing unit (PU)

Een (deel van een) reis die apart kan worden geprijsd en geticket, bijvoorbeeld een retour, cirkelreis of open jaw; alleen internationaal gebruikt.

pricing unit concept (PUC)

Alternatieve methode voor tariefberekening bij reizen met meerdere stopovers, gebaseerd op pricing units; alleen internationaal gebruikt.

primaire vervoerder

Luchtvaartmaatschappij die het belangrijkste traject (prime segment) uitvoert.

prime segment

Eerste ‘echte’ internationale deel van de reis; ook wel ‘over-the-water’ segment genoemd; zie ook gateway.

profiel

Een digitaal dossier met bedrijfs- en reizigersinformatie.

promotietarief

Tarief bedoeld om reizigers aan te trekken die anders niet zouden reizen.

bewijs van nationaliteit

Documentatie waaruit de nationaliteit blijkt.

property irregularity report

Formulier dat passagiers op de luchthaven invullen bij verlies of beschadiging van bagage.

hotelbeheersysteem

Geautomatiseerd systeem voor het beheren van hotelvoorraad, in- en uitchecken en facturatie.

PST

Pacific Standard Time. Een tijdzone in de VS, ook wel Pacific Time of PT genoemd.

PTA (zie “Prepaid Ticket Advice”)

openbare tarieven (luchtvaart)

Tarieven die voor iedereen beschikbaar zijn en in het reguliere tarievenoverzicht staan.

Q

QSI

Quality of Service Index. Door de Civil Aeronautics Board ontwikkelde index om de service van luchtvaartmaatschappijen te vergelijken.

wachtlijst

Elektronisch archiefsysteem van een computer. In contactcenters: wachtrij voor oproepen of interacties die wachten op beantwoording door een medewerker. Toewijzing gebeurt meestal op volgorde van binnenkomst, maar kan ook op basis van bedrijfsregels.

wachtlijstgroep

In contactcenters: een groep virtuele wachtlijsten, ook wel DN Group of Group of Queues genoemd.

R

rack rate

De officiële gepubliceerde prijs per hotelkamer.

rate desk (zie “International Rate Desk”)

wisselkoers (ROE) (zie “IATA Rate of Exchange”)

reason codes (RC)

Codes voor het vastleggen en rapporteren van keuzes en gedrag van reizigers.

herbevestiging

Vooral bij internationale vluchten moeten passagiers hun intentie om het volgende traject te vliegen bevestigen bij de luchtvaartmaatschappij, meestal 72 uur voor vertrek.

record locator

Een digitaal nummer dat een Passenger Name Record (PNR) of andere reservering identificeert; wordt aan reizigers meestal als bevestigingsnummer gecommuniceerd.

red-eye vlucht

Meestal een nachtvlucht die vroeg in de ochtend aankomt – handig als u geen dag wilt verliezen op de bestemming.

heruitgifte

Als een passagier onderweg zijn reis moet aanpassen, moet het ticket worden heruitgegeven. De waarde van het oorspronkelijke ticket wordt verrekend met het nieuwe tarief en het verschil wordt bijbetaald of gerestitueerd. Afhandeling kan direct bij de luchtvaartmaatschappij of via het reisbureau.

retourreis

Een reis waarvoor het tarief als één geheel wordt berekend op basis van twee halve retourtarieven.

hervalidatie

Als alleen de reisdatum of vlucht wordt gewijzigd zonder aanpassing van de route, hoeft het ticket niet altijd te worden heruitgegeven; het betreffende coupon wordt dan gehervalideerd met een sticker.

RevPAR

Revenue Per Available Room. Hotelmaatstaf: kameromzet gedeeld door het aantal beschikbare kamers (bezettingsgraad maal gemiddelde kamerprijs benadert RevPAR).

RLI

Rate Loading Instructions. In de hotelbranche: instructies voor het invoeren van klant- of TMC-specifieke tariefcodes in het GDS.

kamer met faciliteiten

Hotelkamer met eigen badkamer. In kleinere hotels kan ‘faciliteiten’ ook alleen toilet en wastafel betekenen.

round-the-world (RTW) (zie “Rond-de-wereld”)

retour

Een reis die begint en eindigt in dezelfde stad, zonder ongevlogen delen.

routeafspraak / route-incentive

Overeenkomst tussen een zakelijke klant en een luchtvaartmaatschappij, waarbij de klant een incentive ontvangt als beloning voor loyaliteit.

routing

De maatschappij, steden, klasse en/of vliegtuigtype waarmee vervoer tussen twee punten wordt verzorgd.

routingtarief

Een tarief gebaseerd op een specifieke route.

run-of-the-house (ROH)

Vaste prijs waarvoor een hotel elke beschikbare kamer aanbiedt.

S

Schengenvisum

Een speciaal visum waarmee men met één visum naar 25 Schengenlanden kan reizen (in plaats van voor elk land apart). Alleen uitgegeven aan burgers van landen die visumplichtig zijn voor Europa. Met een Schengenvisum mag men niet permanent wonen of werken in Europa. De huidige Schengenlanden zijn: Oostenrijk, België, Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Hongarije, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Polen, Portugal, Slowakije, Slovenië, Spanje, Zweden, Zwitserland.

seizoen

Specifieke periode voor een tarief; hoogseizoen is de populairste tijd om naar een bestemming te reizen (hogere tarieven), laagseizoen de minst populaire (lagere tarieven). Seizoensinvloeden zijn meestal zichtbaar in de tariefbasis of de tariefregels.

seat pitch

De afstand tussen vliegtuigstoelen, meestal in inches, als maat voor beenruimte.

beveiligingstoeslag

Toeslag van een vervoerder ter dekking van de kosten voor luchthaven- en vluchtveiligheid.

secundaire vervoerder

Luchtvaartmaatschappijen die de trajecten vóór of na het prime segment uitvoeren.

sector

Een reis van het ene punt naar het andere.

segment

Een vlucht; zie traject.

selfservice reserveringen

Situatie waarin de reiziger zelf zijn reservering maakt, bijvoorbeeld via een online boekingstool.

verkopende vervoerder

Bij een codeshare: de maatschappij die de vlucht aanbiedt onder haar eigen code.

servicekosten

Kosten die een reisbureau aan een bedrijf of individu rekent voor verleende diensten.

Service Level Agreement

Overeenkomst waarin meetbare prestatieafspraken met klanten zijn vastgelegd (zoals responstijden, beschikbaarheid, enz.).

shuttle

Regelmatig of op afroep rijdend vervoer, zoals bus of minibus van luchthaven naar centrum. 

Ook: regelmatige luchtverbindingen op drukke routes (bijv. BOS-LGA).

zijreis

Een reis vanaf of naar een tussenpunt van een tariefcomponent.

eenpersoonskamer

Accommodatie voor één persoon.

SLA (zie “Service Level Agreement”)

slots

Toegewezen start- en landingsmomenten voor luchtvaartmaatschappijen op bepaalde luchthavens.

soft opening

Periode waarin een nieuw hotel al open is, maar nog niet volledig operationeel – sommige diensten kunnen nog ontbreken.

SOP

Standard Operating Procedure. Een set instructies die de officiële standaard voor een bepaald proces of situatie beschrijft.

SOS

Scope of Services. Document waarin het aantal, type en de intensiteit of complexiteit van te leveren diensten wordt vastgelegd.

op basis van beschikbaarheid

Bevestiging van een reservering onder voorbehoud van laatste beschikbaarheid.

speciale wensen

Bijzondere behoeften van reizigers, zoals een speciaal dieet of rolstoelservice.

gesplitst ticket(ing)

Het uitgeven van twee of meer tickets om een lager tarief te krijgen; meestal bij internationale reizen om te profiteren van tarief- of valutaverschillen.

spousetarief

Dit tarief geldt op geselecteerde bestemmingen alleen bij retour en biedt 50% korting aan de partner van een passagier in first of businessclass. Economyclass komt ook in aanmerking als er geen businessclass is.

SSR (zie “Self Service Reservation”)

SSR

Special Service Request. Een GDS-verzoek aan de luchtvaartmaatschappij voor extra dienstverlening aan de reiziger, zoals een speciaal dieet, ticketnummer, rolstoel, enzovoort.

standaardkamer

De gewone hotelkamer, meestal met televisie en eigen badkamer.

standby

Een passagier die op de wachtlijst staat of bereid is te reizen als er op het laatste moment plaats is.

stopover

Onderbreking van de reis van meer dan 4 uur (binnen de VS), 12 uur (binnen de VS als onderdeel van een internationale reis) of 24 uur (internationaal).

stopover toeslag

Extra toeslag voor het maken van een tussenstop.

STP (zie “Satellite Ticket Printer”)

stuffer

Extra informatie die wordt meegeleverd bij de reisbescheiden.

deelreis

Een zelfstandig prijsbaar deel van een reis dat end-on-end wordt gecombineerd met een ander deel op hetzelfde ticket; alleen internationaal gebruikt.

toeslag (Q)

Door de luchtvaartmaatschappij opgelegde kosten in de tariefberekening; zie ook afstandstoeslag, brandstoftoeslag en beveiligingstoeslag.

surface sector

Reis tussen twee punten die niet per vliegtuig wordt afgelegd (ARNK – Arrival Not Known).

T

through fare

Tarief dat geldt voor vervoer via één of meer tussensteden tussen vertrekpunt en bestemming, waarbij tussenstops de prijs niet beïnvloeden. Bijvoorbeeld: bij een vlucht van LGA > ORD > LAX geldt een through fare van LGA naar LAX. 

ticket

Een vervoersovereenkomst waarbij de luchtvaartmaatschappij zich verbindt de passagier van het ene punt naar het andere te vervoeren.

ticket bij vertrek

Ticket dat bij vertrek wordt opgehaald, bijvoorbeeld bij de balie op de luchthaven.

ticketed point

Een stad waarvoor een vluchtcoupon is uitgegeven.

tijd- en afstandstarief

Autohuurprijs bestaande uit een vast bedrag voor de huurperiode plus een bedrag per gereden kilometer of mijl.

TOD (zie “Ticket on Departure”)

toeristenkaart

Registratieformulier dat in sommige landen vereist is voor het verblijf van reizigers; wordt soms gebruikt in plaats van een visum, vooral in Latijns-Amerika.

transactie

Een uitgegeven ticket; omvat alle (elektronische en papieren) tickets voor luchtvaart en trein die door het reisbureau zijn uitgegeven of gereserveerd, ongeacht of het ticket later wordt gebruikt, terugbetaald of ongeldig gemaakt. Annulering vóór uitgifte geldt niet als transactie. Optioneel: hotel- en autoboekingen, ongeacht of de reiziger deze daadwerkelijk gebruikt.

transactie – binnenlandse vlucht

Binnenlands – reis tussen twee bestemmingen binnen hetzelfde land (bijv. Frankfurt – Berlijn).

transactie – regionale vlucht

Regionaal – reis binnen hetzelfde continent (bijv. Madrid – Londen).

transactie – internationale vlucht

Internationaal – reis tussen twee continenten (bijv. New York – Londen).

transactie – offline – traditioneel

Een transactie die door een medewerker wordt uitgevoerd na een telefonisch of per e-mail ontvangen verzoek van de klant.

transactie – online high touch

Een transactie die via een online boekingstool start, maar waarbij meer dan één keer handmatige tussenkomst van een medewerker nodig is.

transactie – online low touch

Een transactie die via een online boekingstool start en daarna handmatig wordt gecontroleerd of verwerkt op verzoek van de klant.

transactie – online no touch

“Touchless E-fulfillment transactie” Volledig digitaal afgehandelde transactie via een online boekingstool en reisbureau, zonder tussenkomst van een medewerker; factuur wordt per e-mail verstuurd.

overstap

Punt waar de passagier overstapt op een ander vliegtuig; bij dezelfde maatschappij is dit een online overstap, bij verschillende maatschappijen een interline overstap.

transitlounge

Ruimte op de luchthaven speciaal voor internationale overstappers; reizigers hoeven niet door de douane of immigratie.

transitpunt

Tussenstop die niet voldoet aan de definitie van een stopover, ongeacht of er wordt overgestapt.

Travel Management Company

Een Travel Management Company (TMC) levert zakelijke reisdiensten aan bedrijven.

TSA

Transportation Security Administration

twin for sole use

Tweepersoonskamer met twee bedden, geboekt voor één persoon, tegen een tarief tussen eenpersoons- en tweepersoonsprijs in.

Twee-factor-authenticatie

Ook wel 2FA. Een beveiligingsmethode waarbij iemand zich identificeert met twee van drie mogelijke factoren om toegang te krijgen tot een beveiligde omgeving.

U

UDID

User-Defined Interface Data. Standaard UDID-opmerkingen bevatten vooraf gedefinieerde rapportage-informatie, zoals redenen voor gemiste hotelnachten, facturatiecodes of extra reizigersgegevens.

onbeperkt afstandstarief

Autohuurprijs die alle kosten behalve verzekering en brandstof dekt, ongeacht het aantal gereden kilometers.

upgrade

Overstappen naar een hogere klasse in het vliegtuig, een grotere huurauto of een luxere hotelkamer.

V

validerende vervoerder

De luchtvaartmaatschappij die als ‘eigenaar’ van het ticket geldt; meestal de eerste maatschappij op het ticket (binnenlands) of de maatschappij van de eerste internationale vlucht (internationaal). Bij tickets met meerdere maatschappijen zorgt de validerende maatschappij voor de betaling aan de andere maatschappijen.

validatie

Het afstempelen van een ticket of ander document bij uitgifte met datum, naam, locatie en IATA-code van het uitgevende kantoor. Tickets zonder stempel zijn ongeldig.

btw (belasting over de toegevoegde waarde)

Algemene belasting op vrijwel alle commerciële activiteiten, zoals productie, distributie en dienstverlening.

btw-teruggave

Btw is inbegrepen in hotel-, restaurant- en autohuurrekeningen (en meer) bij reizen naar landen waar deze belasting geldt. Het kan een aanzienlijke kostenpost zijn: het btw-tarief kan oplopen tot 25%. Het goede nieuws: de meeste reisgerelateerde btw is terug te vorderen. Het slechte nieuws: het was vroeger lastig om terug te krijgen, maar automatisering maakt btw-teruggave binnen de EU veel eenvoudiger. 

virtuele creditcard (VCC)

Een VCC is geen fysieke kaart, maar heeft wel dezelfde eigenschappen als een zakelijke creditcard.

virtuele betaling

Een virtuele betaling is een elektronische betaalmethode waarbij via een virtuele kaart (VCC) wordt betaald in plaats van met een cheque of contant geld.

visum

Een aantekening of stempel in het paspoort van een buitenlandse overheid waarmee toestemming wordt gegeven om het land te bezoeken; niet alle landen vereisen een visum.

VCC (Virtual Call Center)

Netwerk van callcenters waarbij de klant één telefoonnummer belt, ongeacht locatie, en automatisch wordt doorverbonden met een beschikbare medewerker. Voor internationale klanten is deze service meertalig waar nodig.

VMPD

Virtual Multiple Purpose Document. Document van reisbureau of luchtvaartmaatschappij (met BSP) als betalingsbewijs voor transacties en diensten, bijvoorbeeld voor reeds uitgegeven e-tickets (zoals omboekingskosten) of andere diensten (zoals grondvervoer, transfers, overbagage).

ongeldig verklaren

Een vervoersdocument dat is ongeldig gemaakt of geannuleerd.

voucher

Documenten waarmee reserveringen worden bevestigd of ingewisseld voor diensten.

W

wachtlijst

Lijst van personen die een volgeboekte reisdienst willen boeken; als anderen annuleren, worden wachtenden op volgorde bevestigd – soms met voorrang voor trouwe klanten.

walk

Als een hotel vol is en er geen kamer beschikbaar is voor iemand met een bevestigde reservering, zorgt het hotel voor alternatieve accommodatie in een ander hotel.

wet lease

Overeenkomst om een vliegtuig inclusief bemanning, brandstof en verzekering te huren.

wide-body vliegtuig

Vliegtuig met een brede cabine en meerdere gangpaden, zoals de Boeing 747, 777 of Airbus A380, A350.

X

X-ray

Systeem waarmee handbagage op de luchthaven wordt gecontroleerd, zonder schade aan bijvoorbeeld lichtgevoelige film of laptops.

Y

Yield Management

Prijsstrategie waarbij de prijs wordt afgestemd op de verwachte vraag en het consumentengedrag, om de opbrengst van een beperkt aanbod (zoals vliegtuigstoelen of hotelkamers) te maximaliseren.

Z

Zulu-tijd

Zulu-tijdzone (Z) heeft geen verschil met de gecoördineerde wereldtijd (UTC). Zulu-tijd wordt in de luchtvaart en het leger gebruikt als aanduiding voor UTC +0. Zulu-tijd, ook bekend als Greenwich Mean Time (GMT), is de tijdzone van het Royal Observatory in Greenwich, Engeland, en vormt de basis voor alle andere tijdzones.

2FA

2FA, oftewel twee-factor-authenticatie, is een extra beveiligingslaag voor online accounts. Naast een wachtwoord moet de gebruiker ook een code invoeren die naar de mobiele telefoon wordt gestuurd. Hierdoor wordt het voor hackers moeilijker om toegang te krijgen, omdat ze zowel het wachtwoord als de code nodig hebben.

Was dit artikel nuttig?

Dat is fantastisch!

Hartelijk dank voor uw beoordeling

Sorry dat we u niet konden helpen

Hartelijk dank voor uw beoordeling

Laat ons weten hoe we dit artikel kunnen verbeteren!

Selecteer tenminste een van de redenen
CAPTCHA-verificatie is vereist.

Feedback verzonden

We stellen uw moeite op prijs en zullen proberen het artikel te verbeteren